Pompoenen en gezondheid
Vitaminen en mineralen
Het vruchtvlees van pompoen is behalve lekker ook gezond. Pompoenen bevatten namelijk veel vitaminen en mineralen, en de zacht zoete smaak kunnen veel kinderen (en volwassenen) waarderen. Prak eens wat gekookte pompoen door de warme maaltijd van moeilijke etertjes en je zult zien, het gaat naar binnen als pap.
De pompoen heeft vegetariërs en veganisten veel te bieden. Er zit namelijk veel, en goed opneembaar ijzer in pompoenen. IJzer is belangrijk bij het vervoeren van zuurstof door het bloed. Zuurstof is nodig bij het verbranden, verteren van de voedingsstoffen in de cellen. Zonder goede verbranding voel je je moe. Goed opneembaar Ijzer zit vooral in dierlijke producten. Het ijzer uit plantaardige producten wordt over het algemeen minder goed opgenomen. Het ijzer uit de pompoen vormt een positieve uitzondering. Ook bevat pompoen vitamine B2. Ook een stof waar veganisten alert op moeten zijn. Ook B2 is noodzakelijk voor het vervoer van zuurstof door het bloed.
Maar niet alleen voor vegetariërs, veganisten en kinderen is pompoen een gezonde en lekkere groente. Eigenlijk is het voor iedereen een gezonde verwennerij. Pompoen bevat ook vitamine C. Vitamine C is nodig om het ijzer goed te kunnen opnemen. En veder is vitamine C onmisbaar voor botten, tanden en bloedvaten. Bij een gebrek aan vitamine C, vermindert je weerstand tegen virussen en bacteriën, zal de wondgenezing vertragen en de opbouw van bindweefsel zal minder goed verlopen. Verder is vitamine C een anti-oxidant. Anti-oxidanten zijn belangrijk in de strijd tegen de zogenaamde vrije radicalen. Deze vrije radicalen versnellen het verouderingsproces.
Ook bevat pompoen veel caroteen. Caroteen, ofwel provitamine A, is een voorstadium van vitamine A. Vitamine A is vooral belangrijk voor de ogen. Carotenoïden hebben een bovendien anti-oxidante werking en dragen bij aan het op peil houden van het afweersysteem en de celgroei. Ze beschermen de huid en de ogen tegen de schadelijke werking van ultraviolet (UV) licht.
En ook niet onbelangrijk, pompoen is lichtverteerbaar en bevat maar 26 Kcal per 100 gram pompoen.
De onderstaande tabel laat zien wat de voedingswaarde van pompoen is
Voedingswaarde per 100 g |
|
Energie |
26 kcal |
109 kJ |
|
Vezels |
0,5 g |
Koolhydraten |
6,5 g |
Vet |
0,10 g |
Eiwit |
1 g |
Water |
91,60 g |
Vitamine C |
9 mg |
Pompoenpitten
Ook de zaden van de pompoen bevatten waardevolle stoffen; eiwit, onverzadigde vetten, vitamine E, fosfor, silicium en zink.
Eiwitten krijgen wij, in West-Europa, over het algemeen gezien meer dan genoeg binnen. Onverzadigde vetten zijn vetten die we nodig hebben, en die we, gemiddeld gezien veel te weinig binnen krijgen. Onverzadigde vetten zijn nodig voor het maken van nieuwe cellen, en sommige hormonen en ze zorgen voor een toename van de goede cholesterol. Vitamine E is een in vet oplosbare vitamine. Het heeft een preventieve werking op veroudering en welvaartsziekten. Het is namelijk, net als vitamine C een sterke anti-oxidant. Boven het veertigste levensjaar neemt de natuurlijke weerstand tegen vrije radicalen geleidelijk af. Je ziet dan ook dat veel mensen vanaf deze leeftijd extra vitamine E nodig hebben. Vitamine E is ook noodzakelijk voor de vorming van rode bloedcellen en de opbouw, herstel en instandhouding van spier- en andere weefsels. Ook beschermt het meervoudige onverzadigde vetzuren die een essentiële bouwstof voor het lichaam zijn. De vitamine E in pompoenpitten is ook heilzaam bij premenstruele klachten en ter voorkoming van kaalheid.
Fosfor geeft stevigheid aan het skelet. Ook is het mineraal betrokken bij de energievoorziening van het lichaam en maakt het deel uit van het DNA. Verder is fosfor nodig voor de koolhydraat-, vet- en eiwitstofwisseling. Een tekort kan leiden tot anorexia of bloedarmoede, maar komt in West-Europa niet of nauwelijks voor.
Silicium is één van de belangrijkste mineralen. Een tekort beïnvloedt onze gehele bindweefsel-structuur. Het bindweefsel is het fundament van het beendergestel, de bloedvaten, de spieren en de huid. Verder heeft silicium een belangrijke invloed op het herstellende vermogen van ons lichaam en ondersteunt het ons afweersysteem. Silicium komt normaal gesproken in grote hoeveelheden in de natuur voor maar door overbemesting en zure regen wordt dit snel minder.
Zink is nodig bij de opbouw van eiwitten en daarmee voor de groei en vernieuwing van weefsel. Daarnaast speelt het een rol bij de opbouw en afbraak van koolhydraten. Zink is onderdeel van het hormoon insuline en het zorgt ervoor dat het afweersysteem goed werkt. Daarbij wordt gefluisterd dat zink een positief effect heeft op het vrouwelijke libido.
Geneeskrachtige werking van Pompoenen
In verschillende culturen en werelddelen kom je in de traditionele geneeskunst de pompoen tegen.
In de Traditionele Chinese gezondheidsleer vallen pompoenen onder het element aarde. Ze ondersteunen de energie van milt en maag. Vooral voor mensen met hypoglykemie of diabetes zijn pompoenen zeer aan te raden. Maar ook voor mensen die vaak koude handen en voeten hebben kan het regelmatig eten van pompoen helpen.
Ook in de Chinese kruidenleer wordt pompoen genoemd. Het wordt gebruikt als middel tegen oedeem (zwelling) van handen en voeten na de bevalling en om de productie van moedermelk te stimuleren.
Op Curaçao maakt men van groene pompoen een papje (Kataplan) dat op een ontsteking of irritatie gelegd kan worden om deze te verlichten. Ingewreven op de borst zou het pompoenpapje helpen bij bronchitis. Bij darmontsteking raden oude Curaçaoenaren minstens twee maal per week pompoen te eten.
In oude Engelse kruidenboeken staan recepten van gekookte, fijngemalen pompoen voor kinderen met oogafwijkingen. En in een Nederlands kruidenboek staat vermeld dat rauwe pompoen een licht vochtafdrijvende werking heeft.
Op Curaçao worden ook de bladeren van de pompoen ingezet als geneesmiddel. Gekookt in water en als thee gedronken schijnen de pompoenbladeren verlichting te bieden bij
astma en benauwdheid. Ook wordt pompoenbladthee worden ingezet bij diaree.
Ook pompoenpitten worden regelmatig genoemd in kruidenboeken. Zo bevatten pompoenpitten stoffen die problemen met de prostaat helpen voorkomen, elke dag een klein handje pitten is ruim voldoende.
Bovendien kunnen pompoenzaden goed worden ingezet bij wormen. In het dunne vliesje tussen de schil en de pit zit namelijk een bepaald zuur waardoor de worm verlamt raakt en de binnenzijde van de darmwand loslaat. Het ene boek meldt dat je, afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en het soort wormen (lintwormen vereisen de hoogste dosering), 15 tot wel 100 pitten moet eten. Voorwaarde is wel dat je deze heel goed kauwt. Een uur later neem je dan een eetlepel (pompoenpit-)olie. Een ander boek zegt dat de zaden gemalen, daarna in wat water gemengd, gezeefd en gedronken de beste remedie is tegen wormen.